Araştırmalara göre Suriye iç savaşının başladığı 2011 yılından bu yana Türkiye’ye sığınan Suriyeliler ülkede 10 binin üzerinde işletme açtı. Bu işletmelerde Suriyeliler yaklaşık 100 bin kişiye istihdam sağlıyor. Konuyu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a verdiği soru önergesiyle Meclis gündemine taşıyan CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın, Türkiye’de Suriyelilere ait kaç işletme olduğunu ve ne kadar vergi ödediklerini sordu.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) verilerine dayanarak hazırladığı rapora göre, 2018’de Suriye sermayeli 937 şirket kuruldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’a verdiği önergede Aydın şunlara dikkat çekti:

“2011 yılına bakıldığında, Suriyeli işletmeler Türkiye’deki yabancı sermayeli işletmelerin sadece yüzde 2’sini oluşturuyordu. Ancak şimdi bu oran yüzde 20’yi aşmış durumda. Suriyeliler tarafından resmi olarak kurulan tüm işletmelerin yaklaşık yüzde 94’ü İstanbul, Bursa, Mersin, Hatay ve Gaziantep’te bulunuyor. Bu işletmeler sırasıyla en çok toptan ve perakende ticaret, inşaat, imalat ve gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteriyor.”

“SURİYELİLER RESMİ KURUMLARA OLAN YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRİYORLAR MI?”

Aydın, Oktay’a şu soruları yöneltti:

“Türkiye’de Suriye vatandaşlarına ait kaç işletme bulunmaktadır? Bu işletmeler 2018-2019 yılında ne kadar vergi ödedi? Vergisini ödemeyen işletme sayısı ne kadardır? Bu işletmelerin vergi dairelerine olan borcu kaç TL’dir? Vergisini ödeyemeyen Suriyeli işletmelere nasıl bir yaptırım uygulanmaktadır? Ya da bu işletmeler cezayi müeyyide dışı mıdır? Korunmaktalar mıdır? Bursa’da Suriye vatandaşlarına ait kaç işletme vardır? Bu işletmeler resmi kurumlara olan yükümlülüklerini yerine getirmekteler midir? Söz konusu işletmelerin vergi dairelerine olan borçlara ne kadardır?”